Μία άγνωστη ειδικότητα.
Ἐχει σκεφτεί κανείς πόσες ειδικότητες χρειάζονται για να γίνει μια καρδιοχειρουργική επέμβαση?
Συνήθως όλοι ξέρουμε τον καρδιοχειρουργό, αλλά η αλήθεια είναι ότι για να γίνει μια επέμβαση καρδιάς απαραίτητες είναι οι ειδικότητες του καρδιοχειρουργού, του αναισθησιολόγου, και του ειδικού εξωσωματικής κυκλοφορίας.
Η καρδιοχειρουργική αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε ταχύτατα μετά την ανακάλυψη και εφαρμογή της εξωσωματικής κυκλοφορίας, δηλαδή την τεχνική της καρδιοπνευμονικής παράκαμψης. Η τεχνική αυτή συνεπάγεται τη χρήση μιας μηχανής η οποία παρακάμπτει την καρδιά και τους πνεύμονες. Η πρώτη μηχανή κατασκευάστηκε το 1953 από τoν John Gibbon αλλά χρειάστηκαν πολλά χρόνια μέχρι να τελειοποιηθούν τα υλικά κατασκευής της.
Καρδιοπνευμονική παράκαμψη.
Πολλές επεμβάσεις καρδιάς για να πραγματοποιηθούν πρέπει να σταματήσει η λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων. Με αυτό τον τρόπο το χειρουργικό πεδίο μένει ελεύθερο από αίμα, η καρδιά ακινητοποιείται για να γίνουν λεπτοί χειρισμοί και οι πνεύμονες μένουν αδρανείς. Για να επιτευχθεί αυτή η προσέγγιση, παρακάμπτονται η καρδιά και οι πνεύμονες, και το αίμα διέρχεται μέσω ενός μηχανήματος έξω από το σώμα ( εξωσωματικά ), οξυγονώνεται, διορθώνεται η οξεοβασική ισορροπία, και κατόπιν δια μέσω ειδικών σωλήνων επιστρέφει στο σώμα. Με την καρδιοπνευμονική παράκαμψη συντηρείται το υπόλοιπο σώμα και τα ζωτικά όργανα.
Υπεύθυνος για την σωστή λειτουργία του μηχανήματος και της ζωής του ασθενούς είναι ο Ειδικός Εξωσωματικής Κυκλοφορίας.
Σπουδές
Μέχρι πρόσφατα στην Ελλάδα δεν υπήρχε σχολή Εξωσωματικής Κυκλοφορίας.
Οι μέχρι σήμερα εργαζόμενοι σ' αυτόν τον τομέα ήταν υποχρεωμένοι είτε να δώσουν εξετάσεις στην Αγγλία για την απόκτηση του Πανευρωπαϊκού Διπλώματος Ειδικών Εξωσωματικής Κυκλοφορίας (το οποίο πρέπει να ανανεώνεται κάθε τρία χρόνια), είτε να σπουδάσουν σε χώρες όπου υπάρχουν αυτές οι σχολές π.χ. Ιταλία, Ηνωμένες Πολιτείες κλπ.
Στην Ελλάδα μετά από μακροχρόνιες προσπάθειες του συλλόγου Ειδικών Εξωσωματικής Κυκλοφορίας και με την υποστήριξη της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, δημιουργήθηκε το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών "Προηγμένες Καρδιοπνευμονικές -Τεχνικές Εξωσωματικής Κυκλοφορίας".
Είναι ένα διεπιστημονικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα που παρέχει κατάρτιση στην εφαρμοσμένη φυσιολογία του καρδιαγγειακού και αναπνευστικού συστήματος.
Παρέχονται δύο κατευθύνσεις :
α) Η κατεύθυνση της προηγμένης καρδιοπνευμονικής υποστήριξης που αφορά στην εφαρμογή της σύγχρονης βιοϊατρικής τεχνολογίας.
β) Η κατεύθυνση της εξωσωματικής κυκλοφορίας που αφορά την έρευνα στο αντικείμενο την εξωσωματικής και της τεχνολογίας των συσκευών που χρησιμοποιούνται στις καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις.
Αποτελεί το μοναδικό αναγνωρισμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης για αυτούς που θέλουν να ασκήσουν το επάγγελμα του Ειδικού Εξωσωματικής Κυκλοφορίας, από το Υπουργείο Υγείας καθώς και από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό οργανισμό (European Board of Cardiovascular Perfusion).
Ποιοι μπορούν να παρακολουθήσουν το πρόγραμμα.
Στο πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών γίνονται δεκτοί/-ές:
Απόφοιτοι/-ες Σχολών Επιστημών Υγείας και Πολυτεχνικών Σχολών, Τμημάτων Βιολογικών και Φυσικών Επιστημών, Νοσηλευτικής καθώς και πτυχιούχοι Τ.Ε.Ι. (όπως Νοσηλευτικής, Ιατρικών Εργαστηρίων) και άλλων συναφών Σχολών.
Αριθμός εισακτέων:
Ο αριθμός εισακτέων στο Π.Μ.Σ. «Προηγμένες Καρδιοπνευμονικές Εφαρμογές-Τεχνικές Εξωσωματικής Κυκλοφορίας» κατ’ έτος ορίζεται κατ’ ανώτατο όριο σε τριάντα (30) μεταπτυχιακούς/-ές φοιτητές/-τριες.
Διάρκεια σπουδών
Η διάρκεια σπουδών ορίζεται σε τέσσερα ακαδημαϊκά εξάμηνα πλήρους φοίτησης, στα οποία περιλαμβάνεται και ο χρόνος εκπόνησης και κρίσης της Μεταπτυχιακής Διπλωματικής Εργασίας.
Ενδεικτικά το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει : Ιατρική Φυσική, Ιατρική Βιοχημεία, Εφαρμοσμένη Ανατομία, Καρδιοχειρουργική, Τεχνολογία της εξωσωματικής κυκλοφορίας, Ιατρική Πληροφορική, Πνευμονολογία, Κλινική φαρμακολογία κλπ.
Εργασία
Ο φυσικός χώρος εργασίας του Ειδικού Εξωσωματικής Κυκλοφορίας είναι τα χειρουργεία όπου διενεργούνται όλων των ειδών καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις παίδων και ενηλίκων, καθώς και στις μονάδες εντατικής θεραπείας για την διαχείριση όλων των συσκευών υποστήριξης της καρδιάς.
Σημαντικές διευκρινήσεις.
Άλλο η απόκτηση ενός μεταπτυχιακού διπλώματος και άλλο η εργασία ως Ειδικός Εξωσωματικής Κυκλοφορίας σε καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις.
Για να διεκδικήσει κάποιος μία τέτοια θέση, και να μπορέσει να ανταπεξέλθει στο αντικείμενο πρέπει ήδη να διαθέτει γνώσεις και εμπειρία σε χειρουργεία ή μονάδες εντατικής θεραπείας.
Επίσης εκτός από την πρακτική άσκηση κατά τη διάρκεια του μεταπτυχιακού, όταν προσληφθεί κάποιος ως Ειδικός Εξωσωματικής Κυκλοφορίας, θα πρέπει να περάσει μία περίοδος, τουλάχιστον εξάμηνη, μέχρι να εξοικειωθεί πλήρως με τις απαιτήσεις του επαγγέλματος.
Οι Ειδικοί Εξωσωματικής Κυκλοφορίας ΔΕΝ έχουν ακόμα επαγγελματικά δικαιώματα.
